سولیپسیسم نزد شوپنهاور و ویتگنشتاین متقدم
نویسندگان
چکیده مقاله:
سولیپسیسم، به مفهوم اینکه از لحاظ هستیشناختی تنها من هستی دارم و هستیِ جهانِ خارج فقط به مثابه موضوع و مضمون ذهن من، هستی دارد و هر آنچه شناخته میشود فقط به واسطه ذهنمندی من همچون تنها شناسنده، نگریسته میشود، مسالهای است که از دوران مبنا قرار گرفتن سوژه اندیشنده توسط دکارت و همچنین توجه به ذهن شناسنده توسط فلاسفهای همچون بارکلی و کانت و سپس در ایدهآلیسم آلمانی، اهمیت فراوانی داشته است. در نتیجه سولیپسیسم مسالهای فرعی در فلسفه نیست بلکه به طور اساسی در همین چارچوب، من به عنوان هستندهای خودآگاه و شناسنده، منطبق بر نحوه هستومندی و به خاطر قالبها و صورتهای آگاهیام، جهان و آگاهی و ذهنمندی دیگران را به طور سولیپسیستی میشناسم. این مساله نزد برخی فیلسوفان معاصر، آنچنان که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته است. شوپنهاور و ویتگنشتاین به این موضوع در قالب بحث پیرامون نحوه شناخت من متافیزیکی و نیز محدوده و مرزهای جهان پرداختهاند. شوپنهاور بر اساس ایدهآلیسمِ مبتنی بر فلسفه استعلایی کانت، معتقد است که هستی جهان منوط به ذهنی شناسنده است که جهان در آن بازنمود یافته است. این ذهن، خودش در قالب زمان و مکان و علیت نمی-گنجد. خود، شناسنده جهان است ولی نمیتواند خودش را بشناسد. ویتگنشتاین متقدم نیز در تراکتاتوس، تحت تاثیر شوپنهاور، بر اساس کاربردها و نقش زبان، مرزهای جهان و شناختِ من متافیزیکی را در بحث سولیپسیسم مورد توجه قرار داده و آن را در تجربیات اول شخص مانند درد و تجربه عواطف نسبت به شناخت آن در دیگران به بحث گذاشته است.
منابع مشابه
دین باوری ویتگنشتاین متقدم
ویتگنشتاین یکی از مهمترین فیلسوفان قرن بیستم است که آرا و نظرات وی در هر دو دور? مختلف فکری او در مسایل متعدد از جمله دین تأثیرگذار بوده است. تفکر وی دربار? دین در فلسفه نخستش در رساله منطقی ـ فلسفی انعکاس یافته است. او با طرح نظریه تصویری معنا و تمایز میان گزارههای با معنا و بی معنا سعی کرده است که گزارههای دینی را جزو گزارههایی بداند که معنای متعارف ندارند. به اعتقاد ایشان دربار? چنین گزا...
متن کاملنسبت زبان و واقعیت نزد راسل و ویتگنشتاین متقدم
راسل و ویتگنشتاین به عنوان نمایندگان نخستین فلسفه تحلیلی، علاقه زیادی به زبان و پژوهشهای زبانی دارند. هر دو به عنوان یک اتمیست منطقی علاقمند به پژوهش درباب رابطه زبان و واقعیت هستند. ولی باید توجه کرد که نحوه ترسیم رابطه زبان و واقعیت نزد آن دو ، تا حدودی ، با هم فرق می کند. عوامل زیادی در این امر موثر هستند که از مهمترین آنها می توان به نگاه متفاوت آنها به منطق اشاره نمود. جالب توجه است که نتی...
15 صفحه اولدین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم
لودیک یوزف یوهان ویتگنشتاین از زمرۀ فیلسوفان تحلیلی زبان بهشمار میآید. او امور ماورای طبیعی از جمله اخلاق و دین را به فراسوی مرزهای زبان میفرستد و معتقد است که آنچه نمیتوان دربارۀ آن سخن گفت، پس بهناچار باید سکوت کرد. سخنان وی در باب دین در دورۀ نخست فکری بسیار موجز، فشرده و گاه مبهم بهنظر میآید و همین امر سبب شده است تا شارحان و مفسران ویتگنشتاین در باب جایگاه دین از منظر وی، دو موضع کا...
متن کاملفلسفه زبان ویتگنشتاین، متقدم و متأخر
معروف است که ویتگنشتاین در طول حیات خود طى دو دوره، دو فلسفه را به وجود آورد که هرکدام تازگى ها و نوآورى هاى خاص خود را دارد; وجه جامع آن دو این است که به مسأله زبان از دید فلسفى مى پردازد. آنچه در این نوشتار تقدیم مى گردد گزارشى نسبتاً جامع از این دو فلسفه است. نویسنده کوشیده است به توصیه خودِ ویتگنشتاین، خطوط اصلى فکر او و مسائل اساسى را که براى او مطرح بوده دنبال کند. در فلسفه متقدم مسأله اصلى...
متن کاملویتگنشتاین متقدم: تقابل زبان و متافیزیک
ویتگنشتاین در رساله منطقی-فلسفی درصدد است تا با ایجاد خط تمایزی میان دو سطح از امور نگاهی منطقی و دقیق به جهان داشته باشد. نزد ویتگنشتاین، متافیزیک، اخلاق، دین، و هنر همه به قلمرو امر متعالی تعلق دارند که نمیتوان درباره آن چیزی گفت، بلکه تنها میتوان آن را نشان داد که البته او از اینها از این نظر که فرازبانی است به امور مهمل یاد میکند. و جهان تجربی یا طبیعت که از آنجایی که تصویری از واقعیت اس...
متن کاملدین باوری ویتگنشتاین متقدم
ویتگنشتاین یکی از مهم ترین فیلسوفان قرن بیستم است که آرا و نظرات وی در هر دو دور? مختلف فکری او در مسایل متعدد از جمله دین تأثیرگذار بوده است. تفکر وی دربار? دین در فلسفه نخستش در رساله منطقی ـ فلسفی انعکاس یافته است. او با طرح نظریه تصویری معنا و تمایز میان گزاره های با معنا و بی معنا سعی کرده است که گزاره های دینی را جزو گزاره هایی بداند که معنای متعارف ندارند. به اعتقاد ایشان دربار? چنین گزا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 19
صفحات 195- 212
تاریخ انتشار 2020-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023